Myślą przewodnią całej twórczości Korczaka stała się samotność dziecka w świecie dorosłych. Pierwsze lata życia zapamiętał jako pasmo niekończących się udręk, na które składały się lęk, wstyd, bezradność, poczucie winy. Te wspomnienia stały się dla niego cennym źródłem inspiracji pedagogicznych i literackich. Nim największe sławy europejskie odkryły i opisały dziecięce neurozy, które później łamią dorosłym życie, walczył o prawo dziecka do szacunku, do miłości, do poczucia bezpieczeństwa – podstawowych gwarancji zdrowia psychicznego.